Kattenkruid, wetenschappelijk bekend als Nepeta cataria, is een aantrekkelijke en geurige vaste plant behorende tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). Deze plant is inheems in Europa en Azië en staat bekend om zijn opvallende geur en de aantrekkingskracht die het heeft op katten.
Kattenkruid heeft een rechtopstaande groeiwijze en kan een hoogte bereiken van ongeveer 30 cm tot 90 cm. De stengels zijn vierkantig en vertakt, met tegenovergestelde, hartvormige bladeren. De bladeren zijn grijsgroen van kleur en hebben een zachte textuur. Wanneer de bladeren of stengels van de plant worden aangeraakt of gewreven, geven ze een kenmerkende geur af die veel katten aantrekt.
De bloemen van kattenkruid zijn klein en buisvormig, ze groeien in dichte, kegelvormige bloemaren die boven het gebladerte uitsteken. De bloemkleur is meestal lichtpaars tot lavendelblauw, maar kan ook wit of roze zijn, afhankelijk van de variëteit. De bloei begint in het late voorjaar of de vroege zomer en kan aanhouden tot in de herfst.
Een opvallend kenmerk van kattenkruid is het effect dat het heeft op veel katten. Ongeveer 50-70% van de katten reageert op de geur van kattenkruid door te snuffelen, te rollen, te wrijven en erop te kauwen. Dit gedrag wordt veroorzaakt door een chemische stof genaamd nepetalacton, die aanwezig is in de bladeren en bloemen van de plant. Niet alle katten zijn echter gevoelig voor dit effect, het lijkt genetisch bepaald te zijn.
Naast zijn aantrekkingskracht op katten, is kattenkruid ook een aantrekkelijke plant voor bijen, vlinders en andere bestuivers vanwege de overvloedige nectar in de bloemen.
Kattenkruid gedijt het beste in volle zon tot lichte schaduw en in goed doorlatende grond. Het is een vrij veerkrachtige plant en kan goed omgaan met droge omstandigheden. Het vereist niet veel onderhoud en kan zich soms uitzaaien in de tuin.
In de tuin voegt kattenkruid kleur, textuur en interesse toe aan bloembedden, borders en rotstuinen. Het is een geweldige plant voor het bevorderen van biodiversiteit door bestuivers aan te trekken. Voor kattenbezitters kan het ook een plezierige en intrigerende plant zijn om te zien hoe hun katten erop reageren.
